Xenon Far

Xenon far

Işık dağılımının homojen ve kesilme çizgisinin keskin olması için mercekli elipsoidal projektörler kullanılır. Az da olsa reflektör tabanlı xenon far kullanan üreticiler de bulunmaktadır.

Çok güçlü bilgisayar ve özel yazılımlarla dizayn edilen projektör, gün ışığına yakın renkte ışık verebilen xenon ampulün optiğinden yasal düzenlemelerle belirlenen ışık dağılımını elde edebilmek için optimize edilir.

Günümüzde sayısı gittikçe azalan sadece kısa far olarak kullanılan tek işlevli xenon farlarda (xenon ampulün uzun ısınma süresi nedeni ile) ayrıca halojen uzun far reflektörü ve ampulü kullanılmaktadır.

Bi-xenon far

Çift işlevi olan bu far, hem kısa hem de uzun far ışığını aynı elipsoidal projektörden üretebilmektedir.

Yasal düzenlemelere uygun kısa ve uzun far ışık dağılımının elde edilebilmesi için projektör yüzeyinde performansa yönelik iyileştirmeler yapılmış ve daha büyük çapta mercek kullanılmıştır.

Elipsodial projektör ile mercek arasında bulunan hareketli siper küçük bir motor ile yukarı-aşağı hareket ettirilerek ışık dağılımı değiştirilir, kısa+uzun far geçişi sağlanır. Elektromotor ve siper en az 50.000 defa sorunsuz çalışabilecek yapıda üretilmektedir.

Gelişen teknoloji sayesinde ateşleyici entegre edilmiş xenon ampul ve balast kullanılan bi-xenon farlar çok daha kısa sürede tam performans gösterebilmektedir. Far dizaynına veya üreticinin tercihine göre uzun far yakıldığında veya sellektör yapıldığında ek olarak halojen uzun farlar da bi-xenon ile birlikte çalışabilmektedir.

Xenon ampul

Ampulün içine özel bazı metalik gazlar doldurulmuştur. İçinde bulunan iki elektrotun arasında sıçrayan ark ile ışık elde edilir.

Halojen ampullerden 5 kat fazla (~3000 saat) ömüre sahip olan xenon ampulü, halojen ampullerden 2,5 kat fazla (~3200 lümen) ışık verebilmektedir.

İlk çalışma gerilimi yaklaşık 23.000 volt olan ampulün tam performansına ulaşabilmesi için bir kaç sn. ısınması gerekmektedir.

Geliştirilen D1, D3 serisi xenon ampullerde 1000 volt ile çalışan ateşleyici entegre edilmiştir. Ateşleyici en az 100.000 defa sorunsuz çalışabilecek yapıda üretilmekte, balastı koruyan özel devresi ve yüksek gerilimi içinde barındıran yapısıyla güvenliği artırmakta, kapasitör kullanımı ile ampul daha kısa sürede tam performans göstermektedir.

Çevre dostu D3 ve D4 serisi ampuller ise civa kullanılmadan üretilmektedir. D1, D2, D3 ve D4 serisi ampuller değişen güç gereksinimleri ve soket yapıları nedeniyle özel balastlarıyla kullanılabilirler.

Xenon farlı araçlarda genellikle OEM üreticilerinin 4150 K civarında renk ısısına sahip aşağıdaki standart xenon ampulleri kullanılmaktadır.

Balast

Xenon ampulün elektriksel gücünü sağlar.

Hava koşullarına ve -40°C ile +105°C arası ortam ısısına dayanıklıdır. Entegre koruyucu devreler içeren kaliteli balastların 3000 saat kadar ömrü vardır.

D2 serisi xenon ampullerle kullanılan 3. jenerasyon balastlarda entegre edilmiş ateşleyici ampulün ısınma gerilimini sağlar. Geliştirilen 4. ve 5. jenerasyon balastlarda entegre ateşleyici bulunmamaktadır. D1 ve D3 serisi ampullerde ateşleyicinin entegre edilmesi sayesinde kabloyla aktarılan gerilim 1000 volta kadar düşürülmüş, balast boyutunun küçültülmesi de mümkün olmuştur.

Dinamik seviye ayarlama sistemi

Aracın ani hızlanması, yavaşlaması ya da yük durumuna göre farların yüksekliğinin ayarlanmasını sağlayan bu sistemle karşıdan gelen trafiğin ışıktan rahatsız olması engellenmiştir.

Xenon far bulunan otomobillerde dinamik seviye ayarlama sistemi bulunması 1998 yılında zorunlu hale getirilmiştir.